Toyota RAV4, która zadebiutowała w 1994 roku na Salonie Samochodowym w Genewie, dała początek segmentowi tak popularnych dziś, kompaktowych SUV-ów. Lekkie terenowe samochody z samonośnym nadwoziem zrewolucjonizowały rynek 4x4, dając alternatywę rasowym terenówkom na ramie i zwykłym autom osobowym.
Pomysł na ten model pojawił się już w 1986 roku. Trzy lata później, na Tokyo Motor Show pokazano pierwszą, koncepcyjną wersję. To właśnie ten samochód dał początek tak dziś popularnemu segmentowi SUV-ów.
Nazwa RAV4 to skrót od Recreational Active Vehicle with 4-wheel drive, czyli rekreacyjny samochód z napędem 4x4 dla aktywnych. Udane połączenie komfortu osobówki i przestronności minivana ze zdolnością do sprawnego poruszania się po nieutwardzonych drogach sprawiło, że dla większości kierowców SUV stał się wymarzonym samochodem. Toyota RAV4 przez 24 lata ewoluowała, by dziś stać się autem zachowującym najbardziej pożądane cechy pierwowzoru, lecz zdecydowanie większym, wygodniejszym i przyciągającym wzrok oryginalną stylistyką.
Pierwsza generacja – początki segmentu SUV
Do budowy pierwszej wersji RAV4, która zadebiutowała na rynku w 1994 roku, wykorzystano sprawdzone elementy kilku modeli Toyoty: platformę podłogową z najpopularniejszej na świecie Corolli, silnik z niezawodnej Cariny i zawieszenie ze sportowej Celiki GT-Four. Tak powstało auto z wysoko zawieszonym, samonośnym nadwoziem.
Na początku RAV4 miał 3-drzwiową karoserię o długości 3695 mm, czyli był o 25 cm krótszy od obecnego Yarisa. Auto przewidziano dla 4 osób. Rok później do sprzedaży wprowadzono dłuższy o 40 cm model 4-drzwiowy dla 5 pasażerów. Pod maskę trafił 16-zaworowy, 4-cylindrowy silnik 2.0. Pierwszy RAV4 miał stały napęd na cztery koła, przekazywany przez 5-stopniową manualną lub 4-stopniową automatyczną skrzynię biegów. Opcją była blokada centralnego mechanizmu różnicowego.
Samochód wkrótce okazał się sprzedażowym hitem, a jego produkcję trzeba było podwoić. W pierwszym miesiącu liczba zamówień osiągnęła 8000, dwukrotnie przekraczając planowaną produkcję. Już w pierwszym roku sprzedano 53 000 aut, a po trzech latach sprzedaż modelu wzrosła trzykrotnie. Sukces Toyoty zwrócił uwagę innych producentów, którzy rozpoczęli prace nad własnymi kompaktowymi SUV-ami.
W roku 1997 pojawiła się odmiana z napędem elektrycznym, wyposażona w baterię niklowo-wodorkową (NiMH), dająca zasięg do 193 km po 5-godzinnym ładowaniu. W 1998 roku RAV4 przeszła lifting, zyskując więcej mocy i nowe elementy wyposażenia, odpowiedzialne za bezpieczeństwo. W tym samym roku w ofercie pojawiła się wersja z otwartym dachem, przez lata chętnie użytkowana m.in. w znanych europejskich kurortach.
Druga generacja – o krok przed konkurencją
W 2001 roku nadszedł czas na nową generację. Ponieważ RAV4 nie był już sam na rynku, zadbano by o krok wyprzedzał konkurencję. Aż 70 proc. samochodu składało się z zupełnie nowych części. Nowy SUV stał się też przestronniejszy, dłuższy i szerszy o ok. 25 mm, choć nie zwiększono przy tym znacząco jego masy.
Warianty 2- i 4-drzwiowy produkowano z otwieranymi na bok, tylnymi drzwiami. Oba modele miały regulowaną tylną kanapę, którą nie tylko można było podzielić, ale też z łatwością przesuwać lub całkowicie zdemontować, by powiększyć przestrzeń bagażową. Napęd na cztery koła z centralnym mechanizmem różnicowym przeniesiono z Lexusa RX 300. Połączony z nim nowy 2-litrowy silnik benzynowy miał moc 150 KM i układ zmiennych faz rozrządu (VVT). Bardziej oszczędną wersją była odmiana z turbodieslem 2.0 D-4D common rail o mocy 116 KM, wyposażonym w intercooler. Dostępna była też odmiana z benzynowym silnikiem 1.8 o mocy 125 KM i napędem na przednią oś.
W USA oferowano wersję z benzynowym silnikiem 2,4 l o mocy 163 KM. Jednostki napędowe łączono z 5-biegowymi skrzyniami manualnymi i 4-biegowymi automatami. Co ciekawe, na rynku amerykańskim RAV4 stał się jednym z najpopularniejszych samochodów wśród kobiet.
Trzecia generacja – z elektrycznym wspomaganiem
W 2005 roku pojawił się RAV4 trzeciej generacji. Tym razem wersję 2-drzwiową zaoferowano tylko w Japonii. Dominującym modelem była więc odmiana 4-drzwiowa w dwóch wersjach rozstawu osi. W Europie oferowano wersję krótką, a długą w Ameryce i Australii. W USA występowała ona z trzecim rzędem siedzeń.
Nadwozie usztywniono o 76 proc., zwiększając bezpieczeństwo i trwałość, a także redukując hałas i wibracje. Z tyłu zastosowano nowoczesne, niezależne zawieszenie z podwójnymi wahaczami. Do 200 mm podwyższono prześwit i po raz pierwszy w Toyocie z napędem na cztery koła zastosowano elektryczne wspomaganie kierownicy.
Trzecia generacja modelu RAV4 dysponowała również największą gamą silników. Do wyboru były cztery jednostki benzynowe i cztery wysokoprężne. Zasilane benzyną to 2.0 VVT-i (152 KM), 2.4 (170 KM) i 2.5 (181 KM) oraz 3.5 V6 (273 KM). W gamie diesli znalazły się silniki D-4D: 2.0 (116 KM) oraz 2.4 w różnych wariantach mocy (136, 150 i 177 KM). Łączono je z 5- i 6-biegowymi skrzyniami manualnymi oraz 4-, 5- i 6-biegowymi przekładniami automatycznymi. Na bazie tego modelu, we współpracy z Tesla Motors, powstała druga generacja elektrycznej odmiany RAV4 EV z silnikiem o mocy 156 KM, zasilanym przez litowo-jonowe baterie, dające zasięg 182 km. W latach 2008 i 2011 auto przeszło lifting. Za pierwszy razem zmieniono m.in. tył, a za drugim przód auta.
Czwarta generacja – najszybsza w historii
Czwartą generację RAV4 pokazano po raz pierwszy na Los Angeles Auto Show w listopadzie 2012 roku. W Europie auto debiutowało rok później, na salonie w Genewie. Tym razem RAV4 zbudowano na platformie Avensisa, wydłużając ją o 20 cm do łącznej długości 457 cm i zwiększając pojemność bagażnika do 547 l. Mimo to samochód zachował zwrotność kompaktowego Aurisa.
Pod maską znalazł się silnik benzynowy 2.0 Valvematic o mocy 152 KM. Do wyboru były też dwa silniki Diesla: debiutujący w nowym modelu 2.0 D-4D o mocy 143 KM z maksymalnym momentem obrotowym 310 Nm dostępnym od 1600 obr./min. oraz znany wcześniej 2.2 D-4D o mocy 150 KM. W 2014 roku z okazji 20-lecia modelu dostępne były specjalne jubileuszowe wersje wyposażenia.
W roku 2015 na Salonie Samochodowym w Nowym Jorku pokazano wersję po liftingu. Po raz pierwszy w historii zastosowano w niej napęd hybrydowy, z którego od dawna słynęły już liczne modele Toyoty i Lexusa. Układ ten składa się z pracującego w oszczędnym cyklu Atkinsona silnika benzynowego o pojemności 2,5 l i dwóch silników elektrycznych, z których jeden wspomaga jednostkę spalinową, a drugi służy głównie jako generator. Całość napędza przednie koła i generuje moc 197 KM. W ten sposób powstała najszybsza RAV4 w historii, rozpędzająca się do 100 km/h w 8,3 s, spalająca 5,1 l/100 km.
Rozbudowę gamy napędowej o hybrydę oznacza także rewolucję w układzie przeniesienia napędu. W ofercie pojawił się układ E-Four, który integruje napęd hybrydowy na przód z dodatkowym silnikiem elektrycznym o mocy 68 KM, napędzającym tylną oś. Zalety układu E-Four to optymalny rozkład masy między osiami oraz fakt, że napęd tylnych kół może działać automatycznie i całkowicie niezależnie od przedniej osi. Zalicza się do nich także prosta konstrukcja bez wału napędowego, zmniejszająca ryzyko awarii i zapewniająca więcej miejsca w kabinie (brak wysokiego, środkowego tunelu). RAV4 Hybrid E-Four jest zdolny holować przyczepę o masie do 1650 kg.
Ostatni facelifting nie ograniczył się tylko do rozszerzenia gamy napędów. RAV4 urósł o 35 mm, zyskał odświeżony wygląd i nowy system multimedialny Toyota Touch 2. W cenniku znalazł się pakiet bezpieczeństwa czynnego Toyota Safety Sense wykorzystujący kamerę i radar fal milimetrowych. Pakiet składa się z systemu automatycznego hamowania zapobiegającego kolizjom z innymi pojazdami oraz pieszymi, funkcji ostrzegania o opuszczaniu pasa ruchu z funkcją powrotu na właściwy tor jazdy, automatycznych świateł drogowych, które przełączają się na światła mijania, gdy przed samochodem pojawi się inny pojazd, a także układu rozpoznawania znaków drogowych i aktywnego tempomatu. Nowością jest także kamera 360 stopni wspomagająca parkowanie.
Piąta generacja – nowa jakość najpopularniejszego SUVa na świecie
Debiutująca w 2018 roku na Salonie Samochodowym w Nowym Jorku Toyota RAV4 piątej generacji to samochód w zupełnie nowym stylu, z wyglądu przypominający trochę Lexusa NX. Zbudowany na platformie TNGA (Toyota New Global Architecture), zapewniającej większy komfort jazdy, wyższy poziom bezpieczeństwa oraz lepsze własności jezdne, trafi do sprzedaży w Europie w pierwszym kwartale 2019 roku.
RAV4 piątej generacji zyskał nie tylko nowy wygląd, ale też jeszcze większy prześwit i rozstaw osi (o 30 mm), jest również szerszy o 10 mm (łącznie 1855 mm szerokości) i ma krótszy przedni i tylny zwis. Jego długość (4600 mm) jest jednak niemal taka sama jak aktualnego modelu. Zapewnia więcej miejsca pasażerom w swojej bogato wyposażonej kabinie i dysponuje jeszcze większym bagażnikiem (580 l).
Źródłem napędu oczywiście może być hybryda z benzynowym silnikiem o pojemności 2,5 litra, pracującym w cyklu Atkinsona, który współpracuje z jednostkami elektrycznymi, a także konwencjonalny silnik benzynowy o pojemności 2 l. W ofercie będą dostępne manualne i automatyczne skrzynie biegów, lecz pod maską nie znajdziemy już Diesla.
Najnowsza generacja Toyoty RAV4 Hybrid jeździ lepiej i bardziej dynamicznie. Wykorzystanie platformy TNGA z nisko położonym środkiem ciężkości, optymalnym rozkładem masy między osiami i większą sztywnością nadwozia korzystnie wpłynęło na dynamikę RAV4, zapewniając mu większą stabilność w zakrętach i precyzyjne reakcje na każdy ruch kierownicą. Wersja hybrydowa ma nowy system elektrycznego napędu, bardziej efektywnie wykorzystującego energię. W odmianie 4x4 napędzający tylne koła silnik elektryczny ma duży moment obrotowy i obniżone straty energii, zapewniając wysoką dzielność terenową i niskie zużycie paliwa. System napędu na wszystkie koła udoskonalono również w wersji konwencjonalnej z silnikiem benzynowym 2.0, stosując podwójne sprzęgło i odłączanie tylnego mostu w wersji z automatyczną skrzynią biegów.
Nowa Toyota RAV4 jest już dostępna w przedsprzedaży. Specjalna oferta obejmuje napęd hybrydowy 4x2 i dwie najwyższe wersje wyposażenia – Selection i Exclusive. Ich ceny wynoszą odpowiednio 159 900 zł oraz 169 900 zł. Nowego SUV-a Toyoty można dodatkowo wyposażyć w system audio klasy premium marki JBL za 5 900 zł oraz w panoramiczny, szklany dach z funkcją elektrycznego otwierania w cenie 6 900 zł. Wszystkie wersje nowej RAV4 będą w standardzie wyposażone w pakiet systemów bezpieczeństwa czynnego Toyota Safety Sense drugiej generacji z funkcją połączenia alarmowego eCall.